GRO J2058+42, 4U 2206+54,
GRO J1948+32 ve V635 Cas

Ü. Kızıloğlu, N. Kızıloğlu,
A. Baykal, S.K. Yerli,
M. Özbey

Be/X sistemlerinin Tipik Özellikleri:
  • Yörünge dönemleri bir kaç gün ile bir kaç yüz gün arasında ve genelde eksentrik
  • Optik bileşenler B2 veya daha erken tayf türünde
  • Tayflarında H-alpha salma çizgisi göstermekte
  • Ekvator bölgesinde disk var
  • Be yıldızı etrafındaki diskin oluşup kaybolması söz konusu Bu yüz günler veya yıllar bazında olabiliyor
  • Kısa dönemli (0.5-2 gün) peryodik ışık değişimleri var. Sebebi leke veya radyal olmayan yıldız titreşimi olabilir
  • Erken tip Be yıldızları için titreşim peryotları 0.1 ile 0.4 gün arasında
  • X-ışın patlaması gösteriyorlar.
    I.tip patlama: Yörünge peryotu aralıkları ile oluşan ve genellikle NY nin periastron geçişi zamanında oluşan patlamalar (Lx~1036 erg/s)
    II.tip patlama "DEV": Haftalarca süren ve genellikle NY nin periastron geçişi zamanından hemen sonra olan ve yörünge parametreleriyle ilgisi gözükmeyen patlamalar (Lx~1037 erg/s veya daha yüksek).
    Sakin Zamanlar: Lx~1033 erg/s veya daha küçük.

GÖZLEMLER:

Program Yıldızları
Be/X Yıldızı
Tayf Türü
mB
mV
mR
Pspin
(sn)
Pyör
(gün)
Lxençok
(erg/sn)
GRO J2058+42
O9.5[?]V
16.1
14.9
13.8
198
55.03
2x1036
4U 2206+54
O9.5[?]V
10.1
9.9
9.6
392
9.57
2.5x1035
GRO J1948+32
(KS 1947+300)
B0e
14.8
14
13.5
18.76
41.7
1037
V635 Cas
B0.2Ve
16.5
15
14.5
3.6
24.3
3x1037

Gözlem Günlüğü
Kaynaklar
Grism
Süreler (sn)
Tarihler
GRO J2058+42
G8
2x1200
29 Temmuz 2006
4U 2206+54
G7, G8
720
19 Ağustos 2006
GRO J1948+32
G8
1800
19 Ağustos 2006
V635 Cas
G8
1800
29 Temmuz 2006

VERİ ANALİZİ

Veri indirgemesi için MIDAS: LONG SLIT & ALICE paketleri kullanıldı.

CCD görüntüleri standart usullerle tayf hazırlanması için uygun hale getirildikten sonra ilgilenilen yıldızın tayfı çıkarılarak dalga boyu kalibrasyonu yapılıp normalize edildilerek kullanıma hazır hale getirildi. Aşağıda bu işlem sırası için örnekler görülüyor.


---->

---->

Program Yıldızları

GRO 2058+42 (29 Tem 2006)

4U 2206+54(16 Ağu 2006)

GRO J1948+32 (16 Ağu 2006)

V635 Cas (29 Tem 2006)

TARTIŞMA ve SONUÇ:

Be/X sistemlerinin tayflarından elde edilen Halpha çizgi profillerinin durumları sistem yapıları ve diskleri hakkında önemli ipuçları vermektedir. Ayrıca Halpha ve HeI çizgi profillerinin zaman içindeki evrimi, uzun veya kısa dönemli değişimler gösterebilmekte, bu da Be yıldızı etrafında beklenen disk varlığı ve iç dinamikleri hakkında bilgi vermektedir.

Aşağıdaki tabloda gözlemlerimiz ve sonuçlarımızdan bazı örnekler görülmektedir.

Be/X Sistemi
Eş-Genişlik (A)
Halpha (6563) /HeI (6678)
V-R* (A)
Düşünceler
GRO J2058+42
2.19 +/- 0.17
11.31
Disk var.
Yandan görüyoruz.
4U 2207+54
3.81 +/- 0.16
-0.19 +/- 0.11 (HeI)
9.23
Yıldız rüzgarından disk oluşmuş.
GRO J1948+32
14.45 +/- 0.32
-
Disk var.
Üsten bakılıyor.
V635 Cas
-1.45 +/- 0.27
-
Disk dağılmış.
Fotosfer gözüküyor.
* Halpha çizgisinin tepe ayrıklığı



Ağustos 2006 İKÜ Ümit Kızıloğlu